فروش فله ای سنگ های زینتی ایران
به گزارش بلندانیوز، فروش فله ای تنها مختص زعفران، پسته و دیگر کالا های مرغوب ایرانی نیست. سنگ های زینتی ایران هم به صورت فله ای از کشور خارج می شوند و به گفته منصور نامدار زندی، عضو هیئت مدیره اتحادیه فراوریکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ های قیمتی این سنگ ها به ترکیه و دیگر نقاط جهان می فرایند تا پس از فراوری و برندسازی، ارزش افزوده 300 درصدی گوهرسنگ های ایران نصیب کشور های دیگر شود.
شرق در ادامه نوشت: سنگ های قیمتی فراوری داخل به دلیل بوروکراسی اداری بسیار گران تمام می شوند، به همین خاطر جواهرسازان ایرانی ترجیح می دهند از آن سوی دنیا یعنی تایلند، سنگ های ارزان تر وارد کرده و از آن در فراوری مصنوعات خود استفاده کنند. خداداد غریب پور، رئیس هیئت عامل ایمیدرو از اقداماتی خبر می دهد که شروعی برای پایان دادن به خام فروشی سنگ های زینتی است. به گفته او قرار است با احداث یک بازارچه مرزی، سنگ های زینتی افغانستان نیز در ایران فراوری شود.
معادن سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی از جمله پتانسیل های نهفته در ایران است. آن طور که فعالان این بخش می گویند تا به امروز از پتانسیل های موجود در کشور به درستی استفاده نکرده ایم. پیش تر سازمان زمین شناسی اعلام کرده بود که در 200 نقطه کشور، سنگ های قیمتی وجود دارد.
وجود سنگ های قیمتی در 18 استان
منصور نامداری زندی عضو هیئت مدیره اتحادیه فراوریکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ های قیمتی از وجود معادن سنگ های نیمه قیمتی در 18 استان کشور خبر می دهد.
او می گوید: در ایران آماتیس، سیترین، یشم و انواع و اقسام عقیق ها را داریم. می توانیم برخی از این سنگ ها را خیلی عالی در کشور استحصال کنیم، اما برخی از آن ها نیز به صورت سطحی یا انفجاری استحصال می شوند که یک مقدار از نظر رنگ و کیفیت دچار افت می شود.
به گفته نامداری به دلیل دشواری هایی که در گمرک وجود دارد، واردات ماشین آلات مدرن استحصال سنگ های قیمتی به سختی انجام می شود. در گذشته هم واردات سخت بوده، اما درگیری های گمرک، بانک مرکزی و... بر مسائل واردات ماشین آلات این حوزه افزوده است. او ادامه می دهد: برخی ماشین آلات مورد نیاز، مهندسی معکوس شده و در داخل فراوری شده است.
فراوری سنگ های ایران در ترکیه
عضو هیئت مدیره اتحادیه فراوریکنندگان طلا و سنگ های قیمتی بیان می نماید: دولت هیچ حمایتی از سنگ های قیمتی نمی نماید و فقط اقداماتش در حد شعار بوده است. اگر مقامات بالا دستوری داده اند مقامات زیر دستی کاری انجام نداده اند.
او نبود برندسازی در سنگ های قیمتی را یکی از مسائل این حوزه معرفی می نماید. نامداری اضافه می نماید: کشور هم جوار ما یعنی ترکیه که خودش را جزء فراوریکنندگان برتر طلا و جواهر می داند، اصلا هیچ معدنی ندارد. تمام مواد اولیه را از کشور های دیگر وارد می نماید، اما امروز نامش به عنوان یکی از بهترین فراوریکنندگان طلا و جواهر و سنگ ها مطرح است. او تأکید می نماید: ما تبلیغات ضعیفی داریم. شرایط صدور فله ای سنگ های زینتی ایران از زعفران بدتر است. ترکیه سنگ های ما را فله ای می گیرد و تبدیل می نماید. به این ترتیب ارزش افزوده چندین برابری نصیب ترکیه می شود.
به گفته عضو هیئت مدیره اتحادیه فراوریکنندگان طلا و سنگ های قیمتی سنگ های زینتی ایران به همه دنیا بدون فراوری صادر می شود. فقط فیروزه کمی در ایران فراوری می شود، اما در این حوزه هم کار مناسبی انجام نمی شود. او تأکید می نماید: ما ثروت داریم، همه چیز مهیاست، ولی کاری انجام نمی شود. سنگ های زینتی ما فله ای صادر می شوند البته صادرات آن هم جزئی است. سنگ های فراوری داخل به قدری گران تمام می شوند که واردات آن به صرفه تر تمام می شود.
قیمت سیترین تایلند نصف قیمت تمام شده ایران
نامداری می گوید: هزینه بیمه، اقتصادیات و گمرک در ایران به قدری بالاست و بوروکراسی اداری به قدری پیچیده است که قیمت تمام شده محصولات داخلی گران تر از انواع وارداتی تمام می شود. او ادامه می دهد: ما در ایران ستیرین داریم، اما از تایلند این سنگ به صورت فراوری شده و با نصف قیمت محصول داخلی، وارد می شود.
عضو هیئت مدیره اتحادیه فراوریکنندگان طلا و سنگ های قیمتی درباره دلیل ارزان تر تمام شدن قیمت محصولات تایلند عنوان می نماید: آن ها یک بازار بین المللی دارند. کارهایشان توجیه اقتصادی دارد، اما کار ما توجیه اقتصادی ندارد. به گفته او در اطراف ایران یک بازار 400 میلیون نفری سنگ های قیمتی وجود دارد که در صورت تبلیغ و فراوری سنگ های زینتی، ارزش افزوده 300 برابری از محل گوهرسنگ ها برای کشور ایجاد می شود. نامداری اضافه می نماید: 90 درصد سنگ های قیمتی در زیورآلات به کار برده می شود و بقیه در صنایع دستی مورد استفاده قرار می گیرد.
واگذاری معادن سنگ قیمتی به بخش خصوصی
آرمان خالقی، عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز درباره معادن سنگ قیمتی بیان می نماید: معادن سنگ قیمتی بیشتر در اختیار بخش خصوصی است و دولت هرچه معدن در اختیار داشته، به بخش خصوصی واگذار کرده است. او با اشاره به اینکه نحوه استخراج سنگ های قیمتی بسیار متفاوت بوده و یک کار باحوصله است، یادآور می شود: استخراج سنگ های قیمتی در عمق و رگه ها انجام می شود و متمرکز نیست. استخراج این سنگ ها ویژگی های خاص خود را دارد. او درباره اینکه چرا سنگ های زینتی ایران به شیوه های سنتی استحصال می شود، نبود سنگ های زینتی ارزشمند مثل الماس در ایران را یکی از دلایل برداشت سنتی اعلام می نماید.
خالقی می گوید: ما تجربه زیادی در استحصال سنگ های قیمتی نداریم. از بدخشان افغانستان و هندوستان یک سری سنگ قیمتی به کشور وارد می شود. این دو نقطه در همسایگی ایران، از نظر سنگ قیمتی غنی هستند.
او می گوید: اگر در زمینه سنگ های زینتی می خواهیم جلو برویم، باید طراحان مناسب داشته باشیم. فکر های جوان طراحی های مدرن تر ارائه دهند که بتواند این سنگ های قیمتی را در روی آثار و هنردستی درست جاگذاری کند.
زنجیره ارزش سنگ های قیمتی را ایجاد نکردیم
خالقی تأکید می نماید: در سنگ های زینتی طراحی بیشتر از استحصال اهمیت دارد. طراحی است که به کار ارزش می دهد. وقتی کار ارزش پیدا کرد و محصول خروجی را توانستید خوب بفروشید، برای معدن کار هم صرف می نماید که در این حوزه به فعالیت ادامه دهد. او می گوید: سنگ فله 200 تا 300 قطعه می شود. وقتی درست طراحی و خروجی کار درست شد، این سنگ قیمت پیدا می کند، در بازار بابتش پول پرداخت می شود. با انجام یک سری اصلاحات در طراحی، می توانید بگویید که به کل زنجیره فراوری سنگ قیمتی کمک کرده اید.
عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران یادآور می شود: ما در کشور هنوز نتوانسته ایم زنجیره ارزش سنگ های قیمتی را درست پیاده کنیم.
احیای ظرفیت مغفول
بخش خصوصی از کم کاری دولت در زمینه سنگ های زینتی و بازاررسانی آن گله دارد، اما خداداد غریب پور رئیس هیئت عامل ایمیدرو به تشریح اقدامات دولت درباره سنگ های زینتی می پردازد. او می گوید: از سال قبل و از حدود آبان ماه 98، روی سنگ های زینتی کار کردیم. جلساتی با حضور سازمان زمین شناسی، معاونت معدنی و بعضا گمرک، سازمان توسعه تجارت، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و تشکل ها شامل خانه معدن، اتاق بازرگانی و اتحادیه های طلا و جواهر و کنسرسیوم های بخش خصوصی برگزار کردیم.
رئیس هیئت عامل ایمیدرو بیان می نماید: تمرکز ما بر این بوده است که این ظرفیت مغفول را احیا کنیم. معتقدیم در زمینه سنگ های قیمتی باوجود پتانسیل های کشور، تمرکزی نشده است. ما کار را از بازار شروع کردیم. او اضافه می نماید: با همکاری کنسرسیوم سنگ های قیمتی اصفهان و استاندار این شهر، چند مکان را برای بازار سنگ قیمتی در نظر گرفتیم و یکی از این اماکن را افتتاح کردیم. در مشهد به همین شکل هماهنگ کردیم. خوشبختانه روی بازار در مشهد به توافق خوبی با سندیکا، سازمان صمت استان و استانداری می رسیم.
رئیس هیئت عامل ایمیدرو بیان می نماید: دنبال این هستیم که در مرز با افغانستان، بازارچه مرزی ایجاد کنیم. به گفته او ایمیدرو در حال حاضر اقداماتی روی اکتشاف معادن سنگ های قیمتی در دست انجام دارد و این مجموعه در حال غربالگری نقاط مستعد است. غریب پور ادامه می دهد: پتانسیل های استان ها را یک به یک شناسایی می کنیم. روی آموزش کار کردیم. در فردوس یک دوره آموزش تراش سنگ های زینتی با حضور 360 نفر از داوطلبان برگزار کردیم که خوشبختانه همه مشغول شدند.
دستور رئیس جمهور برای توجه به سنگ های زینتی
رئیس هیئت عامل ایمیدرو می گوید: رئیس جمهور دو دستور خوب در راستای همکاری برای رونق این سنگ ها دادند. تمرکز ما بر این است که دولت هدایتگر باشد.
او اضافه می نماید: ایمیدرو به عنوان سازمان توسعه ای، زمینه ساز حضور بخش خصوصی خواهد بود و میدان دار آن ها می شود. ما اصلاح رویه می کنیم. اکتشاف می کنیم، آموزش می دهیم و تنظیم رابطه با گمرک، سازمان صمت استان ها و... را بر عهده می گیریم. غریب پور می گوید: هدفمان این است که این ظرفیت را احصا کنیم و بخش خصوصی میدان دار سرمایه گذاری و بازار سنگ های قیمتی باشد. او درباره هدف از راه اندازی بازارچه مرزی با افغانستان بیان می نماید: هدف ما در آن بازارچه، این است که سنگ خام از افغانستان بیاوریم و در ایران فراوری کنیم.
رئیس هیئت عامل ایمیدرو در واکنش به اظهارات بخش خصوصی درباره عدم برندسازی و صدور فله ای سنگ زینتی ایران به ترکیه می گوید: این گفته ها درست است. ما اول راه هستیم. خام فروشی داشتیم. ایمیدرو سیاستش جلوگیری از نابسامانی ها و خام فروشی ها در این حوزه است.
او به این پرسش که آیا می توان گفت به پایان خام فروشی سنگ زینتی در ایران رسیده ایم، این گونه پاسخ می دهد: ما تازه شروع کرده ایم و در حال اصلاح رویه ها هستیم. یک پیشنهاد به وزارتخانه دادیم که از طریق نهاد ریاست جمهوری هم به وزارت صمت ابلاغ می شود. مطمئنا در آینده چنین شرایطی نخواهیم داشت.
منبع: فرارو